Welke voordelen biedt de sociale zekerheid aan?

Sociale zekerheid, daar heeft u zeker al veel over gehoord. In België biedt de sociale zekerheid bescherming op vlak van de gezondheidszorg. Dit staat los van de zorgverzekering. Laten we eens kijken hoe de sociale zekerheid precies werkt en hoe u van de voordelen kunt profiteren.

Wat is sociale zekerheid?

In België staat het sociale zekerheidssysteem erom bekend dat het zeer ingewikkeld is. Voor het begin van de sociale zekerheid in België moeten we terug tot 1860, de tijd van de eerste industriële revolutie.

Sindsdien is het systeem geëvolueerd en is nu verdeeld in zeven takken:

1. Ouderdoms- en overlevingspensioenen
2. Werkloosheid
3. Arbeidsongevallenverzekering
4. Beroepsziekteverzekering
5. Gezinsbijslagen: geboorte- of adoptiepremie, kinderbijslag e.a
6. Ziekte- en invaliditeitsverzekering
7. Jaarlijkse vakantie

Voor elk van hen heeft u rechten die specifiek zijn voor uw persoonlijke situatie, nationaliteit en status. Zo is er bijvoorbeeld een specifieke regeling voor werknemers, een voor zelfstandigen en een voor ambtenaren. In deze gids verdiepen we ons in de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen.

Deze verzekering beschermt de gehele Belgische bevolking met zeer weinig uitzonderingen. Of u nu werkloos, gepensioneerd, werknemer, student of gehandicapt bent, u kunt er zeker van zijn dat u tot een bepaald niveau wordt vergoed voor de meerderheid van uw medische kosten.

Wat omvat de verplichte ziekteverzekering?

De verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen omvat twee aspecten: de gezondheidszorg en arbeidsongeschiktheid of invaliditeit. Wat betreft de gezondheidszorg, vergoedt de ziekteverzekering hetzij gedeeltelijk of geheel de zorgen en diensten die opgenomen worden in een lijst, i.e. de nomenclatuur.

Deze lijst is gepubliceerd in het Staatsblad en wordt verdeeld in 27 categorieën. De belangrijkste zijn:

• bezoeken aan huisartsen en specialisten
• tandheelkundige zorg
• medicijnen
• prothesen, implantaten, …
• verzorging in een verpleeghuis voor ouderen
• ziekenhuiszorg
• verzorging gerelateerd aan functionele revalidatie

Naast de vergoeding van medische kosten betaalt de verplichte verzekering ook schadevergoeding bij arbeidsongeschiktheid. Daarbij wordt het doel gesteld om de begunstigde te compenseren voor zijn of haar verlies van inkomsten.

Nogmaals, werknemers, zelfstandigen en ambtenaren zijn niet onderworpen aan dezelfde regeling. Bovendien gaat het alleen om ziektes of ongevallen die een direct resultaat zijn van situaties in het privéleven. Werkongevallen volgen een ander systeem.

Hoe profiteren van de voordelen verplichte zorgverzekering?

Om in aanmerking te komen voor de voordelen die door de ziekteverzekering worden aangeboden, moet u aan verschillende voorwaarden voldoen:

1. U registreert of schrijft zich in bij een organisatie
   • een ziekenfonds: u heeft de keuze tussen de Landsbond der christelijke mutualiteiten; Landsbond van de neutrale ziekenfondsen; het Nationaal verbond van socialistische mutualiteiten; de Landsbond van liberale mutualiteiten; de Landsbond van de onafhankelijke ziekenfondsen
   • of de Hulpkas voor ziekte-en invaliditeitsverzekering
   • of de Kas der geneeskundige verzorging van HR Rail
2. U betaalt de nodige bijdragen
3. In principe hoeft u geen zes maanden lid te zijn om in aanmerking te komen voor de vergoeding van de gezondheidszorg. Dit kan echter wel voorvallen in zeldzame gevallen en alleen als u uw bijdragen niet heeft betaald.

Hoeveel kost de ziekteverzekering?

Er bestaan twee scenario’s.

1. U besluit zich aan te sluiten bij een ziekenfonds (mutualiteit)

U moet maandelijks, elk kwartaal of elk half jaar een bijdrage betalen om te profiteren van de aangeboden diensten. Vroeger betaalde u niets. Het bedrag van de verplichte verzekering werd rechtstreeks afgetrokken van uw salaris of werkloosheidsuitkering.

Sinds januari 2012 moet u echter een bijdrage betalen voor de verplichte aanvullende verzekering. Deze bijdrage is net zoals de verzekerde diensten afhankelijk van de gekozen mutualiteit dus kies verstandig.

2. U besluit lid te worden van de Hulpkas voor ziekte-en invaliditeitsverzekering

De Hulpkas is een openbare sociale zekerheidsinstelling. Dit betekent dat aanmelden gratis en mogelijk is voor iedereen die dat wenst. De Hulpkas biedt dezelfde voordelen aan als de ziekenfondsen. Het enige verschil is dat zij geen aanvullende verzekering opleggen aan hun leden.

Welke vergoeding ontvangt u van het ziekenfonds?

Heeft u recht op sociale uitkeringen? Laten we eens kijken hoeveel hoe medische kosten worden opgedeeld en welk bedrag het gekozen ziekenfonds of de Hulpkas terugbetalen.

• Het honorarium: het officiële bedrag in de nomenclatuur voor de zorg van een geconventioneerde zorgverlener. U betaalt dit bedrag aan uw dokter, specialist of zorgverlener een voor een verstrekking
• De tegemoetkoming van de verplichte ziekteverzekering: uw ziekenfonds komt tussen in de kosten van het honorarium
• Uw persoonlijk aandeel: dit is het verschil tussen het officiële honorariumbedrag en het bedrag dat uw ziekenfonds terugbetaalt. Dit wordt ook wel ‘remgeld’ genoemd.

Op het getuigschrift dat u ontvangt bij uw arts, tandarts, kiné, etc. worden de nomenclatuurcodes vermeld die overeenstemmen met de uitgevoerde verstrekkingen. Deze codes vindt u ook terug op een ziekenhuisfactuur.

Financiering sociale zekerheid België

Om de medische kosten van alle Belgen te helpen dragen, heeft de sociale zekerheid natuurlijk financiering nodig. Die financiering gebeurt door alle inwoners. Concreet betekent dit dat zowel werkgevers als werknemers sociale bijdragen betalen.

Dat geld voedt alle takken van de sociale zekerheid en verdeelt het geld over zij die het nodig hebben. Ook de federale autoriteiten betalen een bepaald bedrag aan de sociale zekerheid.