5 tips om je te beschermen tegen cybercriminaliteit
Cybercriminaliteit is een vorm van criminaliteit dat online gedaan wordt, vaak met als doel om persoonlijke gegevens en / of geld te stelen. De hoeveelheid cybercrime is tussen 2017 en 2022 verdrievoudigd. Gelukkig kun je zelf al het een en ander doen om het risico om slachtoffer te worden zoveel mogelijk te beperken.
Wat is cybercriminaliteit?
Cybercriminaliteit is een vorm van criminaliteit dat online gedaan wordt, via één computer, mobiele telefoon, tablet of smartwatch richting een andere computer, mobiele telefoon, tablet of smartwatch. Vaak heeft cybercrime het doel om gegevens te stelen (zoals inloggegevens) en nog vaker is geld een onderliggende reden.
Er zijn een groot aantal verschillende soorten cybercriminaliteit. Zo valt onder dit begrip onder andere:
- Phishing
- Het stelen en misbruiken van persoonlijke gegevens
- Het stelen van financiële gegevens
- Het stelen en verkopen van bedrijfsgegevens
- Het afpersen van mensen / bedrijven online
- Het verkopen van illegale producten of persoonsgegevens online
- Alles rondom digitale kinderpornografie
Hoe erg is cybercriminaliteit in België?
Omdat wij steeds meer online zijn, is er ook steeds meer sprake van cybercriminaliteit. In vijf jaar - tussen 2017 en 2022 - is het aantal meldingen van cybercriminaliteit in België verdrievoudigd. In de meeste gevallen betreft dit informatiebedrog (meer dan 80 %), maar ook hacking, valse informatievoorziening en sabotage komen veel voor.
Momenteel wordt er op nationaal niveau helaas nog niet heel veel gedaan tegen cybercriminaliteit, zo geeft Ortwin Depoortere (Vlaams Belang-kamerlid) aan. Dit houdt echter niet in dat je zelf niets tegen cybercriminaliteit kunt doen. Hierna vind je daarom onze tips om je toestellen en persoonlijke gegevens te beschermen.
In ons land zijn diverse ministers bevoegd voor de bestrijding van cybercriminaliteit, maar niemand voelt zich verantwoordelijk.
Wat kun je zelf doen tegen cybercriminaliteit?
Je kunt zelf al verschillende dingen doen om je persoonlijke gegevens, bestanden en toestellen zoveel mogelijk te beschermen tegen cybercriminaliteit. Wat je zelf kunt doen, bespreken we hierna in meer detail, zodat jij kunt voorkomen dat je het slachtoffer wordt van cybercriminaliteit, of in ieder geval het risico om getroffen te worden zo klein mogelijk kunt maken.
- Zorg ervoor dat al je programma's ge-update zijn.
- Varieer in je wachtwoorden.
- Leer phishing ontdekken.
- Zorg voor een goede virusscanner.
- Maak gebruik van een goede VPN.
Heb je vragen over voorzorgsmaatregelen voor cybercriminaliteit?
Safeonweb is een organisatie van de Belgische overheid die burgers snel en juist wil informeren en adviseren over cybercriminaliteit en wat jij kunt doen.
1. Zorg ervoor dat al je programma's ge-update zijn
Bij cybercriminaliteit wordt er gebruik gemaakt van een zwak punt in je besturingssystemen, internetbeveiligingssoftware en alle andere programma's op je computer. Dankzij deze zwakke punten kunnen cybercriminelen eenvoudiger toegang krijgen tot je toestel.
Wanneer je ervoor zorgt dat al je programma's, besturingssystemen en software geüpload blijven, verklein je de kans op zwakke punten waar cybercriminelen gebruik van kunnen maken, dat tot gevolg heeft dat het lastiger wordt voor hen om toegang te krijgen tot je toestellen.
2. Varieer in je wachtwoorden
Voor vrijwel alles heb je tegenwoordig een wachtwoord nodig. Hoe eenvoudiger het wachtwoord is om voor anderen te achterhalen, hoe eenvoudiger het is voor cybercriminelen om je wachtwoord en vervolgens je persoonlijke gegevens te stelen.
Om dit te voorkomen, is het aan te raden om veel te variëren in je wachtwoorden en te zorgen voor sterke en onvoorspelbare wachtwoorden.
Wat zijn sterke wachtwoorden?
Een sterk wachtwoord is een wachtwoord bestaande uit hoofdletters, kleine letters, cijfers en leestekens en die minimaal zes tekens lang of een zin zijn. Bovendien is het sterk af te raden om voor de hand liggende keuzes te gebruiken, zoals je naam of geboortedatum.
3. Leer phishing ontdekken
Veel cybercriminaliteit wordt gedaan middels phishing, wat je zelf dus kunt voorkomen door phishing te leren herkennen. Phishing houdt in dat criminelen veelal via een e-mail vragen om persoonlijke gegevens. Ze doen zich bijvoorbeeld voor als je bank en vragen naar je bankgegevens. Het gevaar van deze e-mails is dat ze altijd erg betrouwbaar lijken, maar dit soort instellingen zullen deze informatie nooit via de mail vragen.
Om te voorkomen dat je aan criminelen dit soort persoonlijke gegevens doorgeeft, is het aan te raden om:
- nooit te klikken op links of telefoonnummers van organisaties als de bank, zeker niet als je twijfelt of de mail daadwerkelijk van de organisatie af komt.
- nooit te reageren op mails waarbij je twijfelt of de mail daadwerkelijk van de organisatie af komt.
- met de organisatie waarvan de mail zogenaamd vandaan zou komen contact op te nemen, zowel om twijfel bij jou weg te nemen en aan hen door te geven dat valse mails in hun naam de ronde doen.
4. Zorg voor een goede virusscanner
Door gebruik te maken van een virusscanner, kun je achterhalen of er op dat moment virussen aanwezig zijn op je toestel. Ook verklein je de kans dat er op het toestel met een antivirus programma een virus geïnstalleerd kan worden.
Naast de bescherming tegen virussen, bevatten antivirus programma's vaak ook een spamfilter, ouderlijke controle, identiteitsbescherming, anti-phishing controle. Bovendien kan regelmatig scannen voor en het verwijderen van virussen helpen om je toestel sneller te maken.
Hoewel er een groot aantal gratis virus programma's beschikbaar zijn, is het aan te raden om een anti-virus programma aan te schaffen. Met een gratis programma kun je bijvoorbeeld vaak minder scans uitvoeren en kun je minder andere functionaliteiten gebruiken.
5. Maak gebruik van een goede VPN
Onze laatste tip om jezelf te beschermen tegen cybercriminaliteit is om een VPN aan te schaffen. Bij een VPN maak je namelijk gebruik van een privéverbinding tussen je toestel en het internet, waarbij alle gegevens versleuteld verstuurd worden. Het wordt hierdoor een stuk lastiger voor een crimineel om toegang te krijgen tot je gegevens en helpt daardoor met het verbeteren van je privacy en veiligheid online.
Dit is vooral aan te raden wanneer je gebruik maakt van openbare wifi-netwerken. Het is hierbij relatief makkelijk voor derde partijen om bij persoonlijke data te komen. Het is daarom aan te raden om niets op openbare netwerken te doen dat zeer gevoelig is (zoals inloggen bij jouw bank). Dankzij het gebruiken van een VPN neemt dit risico aanzienkelijk af.
Er is een groot aanbod aan VPNs beschikbaar. Hoewel je gebruik kunt maken van een gratis VPN, raden wij jou aan om een VPN aan te schaffen, zoals een VPN van Surfshark. Over het algemeen is een betaalde VPN namelijk veiliger dan een gratis VPN en kun je over extra functies beschikken afhankelijk van de VPN-aanbieder. Daarnaast verdienen gratis VPN-aanbieder hun geld met het doorverkopen van je surfgedrag zodat advertenties getoond kunnen worden.
Bescherm jezelf met een VPN van Surfshark!
Bescherm je gegevens en krijg toegang tot content van streamingdiensten van een ander land met een VPN van Surfshark, bescherm je computer met een Surfshark antivirus of dien een verzoek in om je persoonlijke gegevens uit databasen van datahandelaren te verwijderen met Surfshark Incogni!
Schaf nu de VPN aan met 79 % korting en ontvang de eerste twee maanden gratis.
Wat moet je doen als je het slachtoffer van cybercrime bent?
Ben je het slachtoffer geworden van een cybercrime? Als de cyberaanval op dit moment plaatsvindt, is het belangrijk om meteen de internetverbinding te verbreken, zodat er niet nog meer gegevens gestolen kunnen worden. Na de cyberaanval is het aan te raden om een virusscan te doen en het toestel op te (laten) schonen.
Afhankelijk van de cyberaanval, is het ook aan te raden om direct organisaties als je bank op de hoogte te stellen en eventueel bankrekeningen te blokkeren. Controleer bovendien je bankrekening regelmatig, om er zeker van te zijn dat er geen geld gestolen wordt. Verander vervolgens ook al je wachtwoorden, zodat de criminelen geen toegang kunnen krijgen tot alle organisaties en websites.
Naast aangifte doen bij de politie, is het ook aan te raden om met meldpunt.belgie.be contact op te nemen. Je kunt hier de cybercrime melden, maar je wordt ook geïnformeerd over welke instantie je verder kan helpen. Een cybercrime kun je ook bij CERT - het federale Computer Emergency Response Team - melden.
Maak regelmatig back-ups van je gegevens
Om te voorkomen dat je veel of zelfs al je gegevens verliest dankzij cybercriminaliteit, is het aan te raden om regelmatig een back-up van je toestel te maken. Het kan namelijk zijn dat cybercriminelen je de toegang tot je toestel ontzeggen, waardoor je ook al je documenten verliest.
Veelgestelde vragen over jezelf beschermen tegen cybercriminaliteit
Hoe bescherm je jezelf tegen cybercrime?
- Zorg ervoor dat al je programma's ge-update zijn.
- Varieer in je wachtwoorden.
- Leer phishing ontdekken.
- Zorg voor een goede virusscanner.
- Maak gebruik van een goede VPN.
Wat wordt er gedaan tegen cybercrime?
Op nationaal niveau wordt er momenteel nog relatief weinig gedaan tegen cybercrime. Volgens Ortwin Depoortere, kamerlid voor het Vlaams Beland, komt dit doordat geen enkele minister die bevoegd is voor de bestrijding van cybercriminaliteit zich ook verantwoordelijk voert om wat te doen.
Gelukkig kun je zelf al een heleboel doen om het risico op slachtoffer van cybercrime worden zoveel mogelijk te beperken, hiervoor ben je niet afhankelijk van de overheid. Het belangrijkste is om phishing te leren herkennen, maar ook te variëren in je wachtwoorden, een goede virusscanner en VPN te gebruiken en om te zorgen dat al je programma's up to date zijn.
Welke methoden gebruiken cybercriminelen?
Cybercriminelen worden steeds slimmer en daardoor wordt het steeds lastiger om te herkennen. Het maakt echter niet uit hoe slim cybercriminelen zijn, voor cybercrime zijn jouw persoonlijke gegevens nodig.
De bekendste vormen van cybercrime is het plaatsen van een virus in jouw elektronische toestel, het voordoen als een andere instelling om op die manier jouw persoonlijke gegevens te ontvangen (phishing) en het voordoen als de klantendienst van een groot bedrijf om persoonlijke gegevens te achterhalen.
Door het leren herkennen van phishing, voorzichtig om te gaan met jouw persoonlijke gegevens, voorzichtig te zijn met wie jij jouw persoonlijke gegevens deelt en gebruik te maken van een goede virusscanner, kun je het risico zoveel mogelijk verkleinen om slachtoffer te worden van een cybercrime.